Üsküdar Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yumuşhan Günay, fırçalama alışkanlığının çok küçük yaşlardan itibaren makul bir programa nazaran kazandırılması gerektiğini belirterek, “Fırçalama alışkanlıklarının ilk süt dişinin ağızdan görüldüğü andan itibaren başlaması gerekir.” tabirini kullandı.
Üsküdar Üniversitesi’nden Ağız ve Diş Sıhhati Haftası münasebetiyle yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Günay, dişlerin kıymetli hayati organlardan biri olduğunu, bu nedenle diş ve ağız sıhhatinin korunması gerektiğini vurgulayarak, dişin beslenmedeki fonksiyonunun yanı sıra konuşma, irtibat ve toplumsal ömürde da değerli role sahip olduğunu kaydetti.
Bakımlı ağız, sağlıklı alakanın ayrılmaz bir kesimi olduğuna işaret eden Günay, kelamlarını şu halde sürdürdü:
“Mimiklerimizin vurgulanmasında, karakterimizin yansıtılmasında ehemmiyete sahiptir. Göz arkası edilmemesi gereken bir diğer rolü de sağlıklı, itinayla bakımı yapılan bir dişin kimliğimiz üzerinde tabir ettiği manadır. Kendine bakan, ikinci şahıslar yahut toplumla münasebetlerde ikinci şahısları, toplumu ciddiye alan ve ona hürmet duyan bir insan kimliğimizi pekiştiren bir rolden de bahsedilebilir. Toplumsal bir varlık olarak toplumla olan bağlantılarımızda dişlerimizin kişiliğimiz hakkında verdiği bilgi çok kıymetlidir. Bakımlı bir ağız, günümüzde sağlıklı bir ilginin ayrılmaz bir modülü olarak ele alınmaya başlandı. Bu durum sevindiricidir.”
Günay, yenilen gıdaların kalan parçaların uzaklaştırılmasının çok önemli olduğuna vurgu yaparak, “Çünkü bu bakiyeler ağzımızdaki mikroplar tarafından besi yeri olarak kullanılıyor ve süratle çoğalarak; salgıladıkları toksinlerle dişlerimizin minelerini, diş etlerini ve diş ile diş eti ortasındaki boşlukların üzerinde bir grup yıkıcı rol oynuyorlar. Dişleri fırçalamakla mikropların konfor alanlarını, barınaklarını ağızdan uzaklaştırmış oluyoruz.” dedi.
Diş fırçalama uygulamalarının insanlık tarihinde farklı malzemeler kullanılarak yapıldığını belirten Günay, “Dişleri temizlemek için lifli kollar, bitkilerle, misvak üzere kullanılarak bu maksadı gerçekleştirmeye yönelik birtakım gereçlerin insanlık tarihi boyunca uygulandığı görülmektedir.” ifadesini kullandı.
Günay, diş fırçalama alışkanlığının mümkün olduğunca erken yaşlarda kazandırılması gerektiğini belirterek şunlara vurgu yaptı:
“Kimi vakit diş fırçalama alışkanlığı, kişinin dişleri ile ilgili çok yıkıcı bir deneyim yaşaması sonucu başlıyor. Bir dişin kaybı, çekilmesi yahut birden fazla dişin birden kaybedilmesinden sonra ortaya çıkan durumdan ötürü beşerler pişman oluyorlar ve dişlerini fırçalamaya başlıyorlar. Temel fırçalama alışkanlığının çok küçük yaşlardan itibaren makul bir programa nazaran kazandırılması gerekiyor. Fırçalama alışkanlıklarının birinci süt dişinin ağızdan görüldüğü andan itibaren başlaması gerekir.”
Diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmasında anne ve babaya değerli misyon düştüğünü tabir eden Prof. Dr. Yumuşhan Günay, anne ve babanın tahminen de bir aile ritüeli olarak daima birlikte aynanın karşısına geçerek çocuklarını alıp bir cümbüş, tiyatral şov formunda daima birlikte dişleri fırçalamasını tavsiye etti.
Günay, diş fırçalama alışkanlığının da vakitle çocuğun dünya algısının çeşitlenmesi ile birlikte daha hoş ve pak dişlere sahip olmak, ağrının önlenmesi, sıhhat kavramının şuurunun oturması üzere değişik algı kademelerine yönelik bir süreç halinde oturabileceğini söyledi.
“8-10 yaşlarında artık alışkanlığa dönüşmelidir”
Günay, “Neticede 8-10 yaşından itibaren artık dişlerini fırçalayabilen ve sabah kalkarken veya akşam yatarken dişlerini fırçalama gerekliliği hisseden, yapmadığını huzursuzluğunu hisseden bir yaşama alışkanlığına dönüşüyor.” sözünü kullandı.
“Erken müdahale travmaları önleyebilir”
Bir çürüğün oluşmasında birçok değişkenin rol oynadığını o nedenle nizamlı doktor denetiminin ehemmiyetine işaret eden Günay, şu değerlendirmede bulundu:
“Zaman vakit çocuğun dişlerinin bir uzman tarafından, en azından anne baba tarafından denetim edilmesi gerekir. Dişin üzerinde rastgele bir renk değişikliği, çürük üzere bir şey ile karşılaşıldığında bir uzmana götürülmesi çok kıymetlidir. En ucuz ve ruhsal açıdan en az travmatik müdahale, en erken yapılan müdahaledir. Başlangıçta yakalanmış bir çürük çok küçük bir alet müdahalesi bazen hiç alet kullanmadan yalnızca bir dolgu ile bile büyük ölçüde engellenebiliyor. Olayı büyütmeden, ihmal etmeden çok kolay müdahalelerle telafi edecek bir takip kuraldır.”
